Paul Visser is predikant in de Maranathakerk Rotterdam.
Mijn Bijbel geeft mij houvast! Talloze mensen weten ervan te verhalen. In alle tijden is het ervaren. Wereldwijd wordt het beleefd. Dat je geraakt wordt door wat je leest of hoort. Dat een bijbelwoord precies inhaakt op wat er in jou omgaat. Je weet je gezien en begrepen. Het troost, beurt op, geeft richting, helpt verder. Het heeft een eigen kracht, een stille kracht zonder ophef, maar intussen is het sterker dan wat jou verlamt, verontrust, onderuit haalt. Overtuigender ook dan alle andere stemmen, vanbinnen en vanbuiten. Het is niet raar om te zeggen – ook al lijkt dat soms zo in een wereld waarin een persoonlijke God voor velen heeft afgedaan – dat je iets ervaart van het ongekende: dat de Levende zelf jou in dat woord nabijkomt. Precies zoals Jezus verzekerde toen Hij het had over de Geest die zou komen: die zal je alles duidelijk maken wat Ik gezegd heb (Johannes 14:26).
Het gebeurt. Steeds weer. Gezocht en ongezocht. Je bedenkt het niet. Het blijft verrassen. Gebeurt het jou, dan weet je: ik heb het niet verzonnen. Het gevolg? Wat zó direct werd aangereikt en uitgesproken wekt vertrouwen. In God zelf. Als vanzelf gaan andere woorden uit de Bijbel dan mee resoneren. Al lezend en luisterend krijg je er steeds meer oren naar. Je leert leven bij wat geschreven staat. Grijpt erop terug en gaat erop door. Het geeft houvast. Dat verrijkt je bestaan meer dan glanzend goud en smaakt beter dan de zoetste honing, volgens de dichter van Psalm 19. Meer dan eens worden de woorden in de Schrift ook vergeleken met brood en water, met melk en wijn. Met dagelijks voedsel dus. Je leeft ervan en kunt niet zonder. En dat niet alleen in de woestijn, als het leven zwaar valt, maar ook op andere dagen, als het je voor de wind gaat.
Mijn Bijbel geeft mij houvast! Er lijkt mij alle reden toe zo’n uitspraak serieus te nemen en niet af te doen als naïef. Daar zijn de ervaringen net iets te sterk voor en de verhalen net iets te veel. Het is eerder andersom: het is nogal naïef om daar schamper over te doen. Aanmatigend sowieso. Zonde trouwens als we in de kerk niet goed meer zouden weten wat we met zo’n fier getuigenis aan moeten. Zeker als je bedenkt dat de Bijbel zijn bestaan ten diepste te danken heeft aan dit soort ervaringen: dat mensen zó van God vernamen, dat ze overtuigd raakten van Hemzelf en gedrongen werden om van die openbaring zwart-op-wit te verhalen. Israëls profeten verzekerden het in ronde woorden, zoals in Jesaja 6 en Jeremia 1. En Johannes opende er zijn brief mee door te stellen dat al wat hij schreef niet uit de lucht gegrepen was, maar vrucht van persoonlijke ontmoeting:
´Wat er was vanaf het begin, wat wij gehoord hebben, wat wij met eigen ogen gezien en aanschouwd hebben, wat onze handen hebben aangeraakt, dat verkondigen wij: het
Woord dat leven is.’
1 Johannes 1:1.
Oppassen geblazen
Mijn Bijbel geeft mij houvast! Het blijft overigens wel oppassen geblazen met dit soort oneliners. Want onbedoeld kan het zomaar te simpel worden gemaakt. Bijvoorbeeld als de Bijbel verdund wordt tot een boekje met bemoedigende teksten, die als een energydrink je geloof elke dag een boost moeten geven. Vroeg of laat kom je daar bedrogen mee uit. Niet omdat de Bijbel te mooi is om waar te zijn – die is rauw en realistisch genoeg! – maar omdat ons gebruik ervan niet deugt. Wie bloemen plukt en die elders plant, weet dat ze binnen de kortste keren verwelken. Niet anders gebeurt met beloften die je los uit de Bijbel plukt. Uit hun verband gerukt werken ze in de regel niet zoals gehoopt. In plaats van houvast te hebben aan deze bijbelwoorden, val je ermee om. Opgeklopt vertrouwen kan dan zomaar eindigen in diepe teleurstelling. Met alle vertwijfeling erbij.
Mijn Bijbel geeft mij houvast! Godzijdank herken ik het ook in mijn eigen leven. Juist daarom weet ik echter maar al te goed dat het allerminst vanzelfsprekend is dat je in de Bijbel Gods stem verneemt. Woorden van toen en daar klinken op het eerste gehoor vaak eerder ver en vaag dan dichtbij en raak in ons hier en nu. Meer dan eens weet je niet wat je ermee moet. Dat kan soms knap lastig zijn. Irritant ook, en vermoeiend. Toch bewijst juist deze ervaring misschien wel het meest dat we in de Bijbel te maken hebben met woorden van God, waar je niet zomaar grip op hebt. Elke keer als je geraakt wordt, is er sprake van een openbaring. Maar dan heb je ook wat. Houvast!
Jaap van Dorp is sinds 1991 werkzaam als oudtestamenticus bij het NBG. Hij werkte mee aan de revisie van de Groot Nieuws Bijbel (1995), de Nieuwe Bijbelvertaling (2004), de Bijbel in Gewone Taal (2014) en de NBV21 (2021). Een terugblik.
Hoe kan de Bijbel ons inspireren om zorgzaam om te gaan met al wat leeft? Welk appel doet de Bijbel op jou om zorgvuldig en respectvol om te gaan met de schepping?
Ben je op zoek naar verrassende bijbelteksten over hoe de Bijbel inspireert? We hebben er een aantal uit de NBV21 voor je op een rij gezet. Download ze, deel ze met anderen via sociale media, of lees verder in de NBV21!
Ontvang een week lang elke ochtend een nieuwe tekst mét overdenking uit de NBV21. Schrijf je nu in en ontvang vandaag je eerste email!
